Mediation in het arbeidsrecht = ontslag?

Veel mensen denken dat mediaten in het arbeidsrecht gelijk staat aan het ontslag van de medewerker of een einde dienstverband. Maar, dat is zeker niet altijd zo. In deze blog vertellen we je hier graag meer over. Je kunt ook onze video over dit onderwerp bekijken.

Je hebt natuurlijk wel mediations die echt gericht zijn op een einde van het dienstverband: een exit-mediation dus. In die mediations weten beide partijen al dat ze afscheid van elkaar gaan nemen. Op het moment dat de onderhandelingen daarover stuklopen, kun je een mediator inschakelen om daarbij te helpen. Eigenlijk gebeurt dat niet zo vaak.  

Waarom mediaten we ook alweer?
Meestal is het zo dat een mediation wordt ingezet op het moment dat partijen echt vastlopen, in de communicatie of samenwerking. Of wanneer er verzuim is bij de medewerker en de bedrijfsarts mediation adviseert. Dan wil het natuurlijk helemaal niet zeggen dat er dan ook een ontslag moet volgen. Maar, het is wel vaak zo dat partijen dit van elkaar denken. Dus dat de werknemer denkt:

‘Mijn baas wil gewoon van mij af’

en dat de werkgever denkt:

‘Die wil gewoon een zak met geld hebben en hier weg.’  

Dus het is wel een zorg die vaak meespeelt in dit soort kwesties. En soms zorgt dit er ook wel voor dat je een soort ‘self fulfilling prophecy’ krijgt. Want als je op die manier wantrouwend bent, zul je je op een bepaalde manier opstellen. Dat gedrag heeft weer effect op de ander. Andersom werkt dat dan ook zo. En zo kom je soms in een neerwaartse spiraal terecht, terwijl het eigenlijk van niemand de bedoeling was! 

Zo vaak eindigt een mediation in een einde van het dienstverband:
Maar, eerlijkheid gebied ook te zeggen: als je kijkt naar de mediations die we begeleiden, dan eindigt dat regelmatig wel in uit elkaar gaan. We zien dat in ongeveer 75% van de mediations die wij doen een oplossing volgt. En een oplossing wil in deze zeggen dat de mediation resultaat heeft. Dat resultaat kan zijn dat je afscheid van elkaar neemt, maar kan ook zijn dat je besluit verder samen te werken en daar afspraken over hebt gemaakt. In 25% van de gevallen lukt dat dus niet, en dan stopt de mediation. Dan gaan ze meestal een andere weg bewandelen, vaak een juridische weg.  

Maar in die 75% dat er wel een oplossing wordt gevonden, zien we wel regelmatig dat een afscheid volgt. En dat komt in onze ogen omdat partijen vaak te lang wachten met het inzetten van mediation. Dan is er al zoveel gebeurd, of juist niet gebeurd. En niet zelden is de situatie al behoorlijk geëscaleerd. Dan is een weg terugvinden best wel lastig. Maar zeker niet onmogelijk.

Hoe eerder je ingrijpt, hoe groter de kans dat je nog succesvol met elkaar kunt samenwerken
Wat we tegenwoordig wel vaker zien is dat klanten steeds meer bekend zijn met mediation en ze ons ook kennen. Daardoor zien we dat ze eerder in actie komen, waardoor we eerder het gesprek gaan voeren en er helemaal geen afscheid hoeft te volgen. Dan is er meer ruimte om te gaan kijken wat er nu mis is gegaan en welke oplossingen zien we nu nog? Gelukkig zien we dat dus wel steeds vaker. 

De weg uit elkaar is ook gewoon een weg
Het is dus zeker niet zo dat er altijd een ontslag volgt. Maar soms is het wel het beste voor partijen om afscheid te nemen omdat de situatie dusdanig is dat het niet meer lukt en mensen het liever niet meer aan willen gaan met elkaar. Dan is een weg uit elkaar ook een weg. Alles gaat in overleg, dus dat betekent dat je samen tot het besluit komt. Je wordt in mediation nergens toe gedwongen en je hoeft nergens (zomaar) mee in te stemmen. Bovendien is er altijd ruimte voor overleg met een adviseur en wij zullen dat ook altijd aanraden om te doen. De mediator zal daar altijd tijd voor inbouwen. Zodat een stap in de richting van een oplossing altijd met alle zorgvuldigheid samen wordt doorlopen.  

Heb jij vragen of twijfels over mediation en de mogelijke uitkomsten? Neem dan gerust contact met ons op. We informeren je graag.